ETF là quỹ đầu tư dựa trên việc theo dõi hiệu suất của các chỉ số chứng khoán hay tài sản nhất định nào đó. Đây được xem là kênh đầu tư khá hiệu quả cho nhiều người hiện nay, an toàn cũng mang lại nhiều lời nhuận. Tuy nhiên nhiều người vẫn hiểu sai về quỹ ETF, mông lung không hiểu quỹ ETF là gì? Đầu tư như thế nào khi ở Việt Nam. Ngay dưới đây hãy cùng tìm hiểu rõ hơn.
Quỹ ETF là gì
Quỹ ETF là viết tắt của Exchange Traded Fund hay được gọi là quỹ hóa đổi danh mục là quỹ đầu tư dựa trên sự mô phỏng về sự biến động của một chỉ số hay 1 tài sản nhất định nào đó như chỉ số chứng khoán, vàng, hành hóa…
Quỹ ETFs được xem là một sản phẩm tài chính và nó được tạo ra vào năm 1993 khi Nathan Most và Steven Bloom phát triển chỉ số Biên nhận ký thác S&P SPDR. Hiện nay đây được xem như là công cụ để đo lường hiệu suất của các chỉ số nó theo dõ.
Ví dụ: Quỹ SPDR S&P 500 ETF ( SPY ) đây là quỹ theo dõi Chỉ số S&P 500 – Đây là chỉ số cổ phiếu đại diện cho cổ phiếu phổ thông của 500 công ty có vốn hóa thị trường lớn nhất niêm yết trên NYSE hoặc NASDAQ.
Bạn có thể thể quỹ đầu tư ETF đơn giản là bạn đầu tư một rổ cổ phiếu thay vì bỏ tiền ra để đầu tư từng cổ phiếu riêng lẻ. Thay vì chỉ đầu tư 1 cổ phiếu thì đây là bạn nắm luôn cả một danh mục đầu tư, như vậy tỷ trọng của chứng khoán bạn nắm giữ rất lớn.
Chứng chỉ quỹ ETF là gì?
Quỹ ETF bạn đã hiểu rõ thì cần hiểu thêm về chứng chỉ quỹ ETF. Thường thì khi đầu tư vào quỹ bạn sẽ nhận được giấy xác nhận có đầu tư, người ta gọi đó là chứng chỉ quỹ. Vậy nên khi bạn đầu tư vào quỹ ETF thì sẽ được cấp giấy xác nhận và giấy đó gọi là chứng chỉ quỹ ETF.
Các loại quỹ ETF
Có rất nhiều loại quỹ ETF, nó được phân loại dựa trên các ngành, lĩnh vực hoặc loại tài sản nào đó, dưới đây là những quỹ ETF.
Quỹ ETF cổ phiếu
Cố phiếu là chứng chỉ do công ty cổ phần phát hành hoặc bút toán ghi sổ xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần của công ty đó. Khi bạn mua cổ phiếu có nghĩa là đang sở hữu cổ phần của công ty phát hành đó. Hiện nay trên thị trường đa số các công ty, tập đoàn lớn đều niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán.
Quỹ ETF cổ phiếu là quỹ đầu tư vào các chỉ số cổ phiếu, chỉ số cổ phiếu là tập hợp của một rổ cổ phiếu có cung cùng một yếu tố xác định nào đó. Ví dụ ở Việt Nam có chỉ số VN30 hay VN100 thì quỹ đầu tư dựa trên theo dõi biến động giá của chỉ số đó gọi là quỹ ETF cổ phiếu.
Quỹ ETF trái phiếu
Cũng tương tự cổ phiếu trái phiếu cũng là một sản phẩm của thị trường chứng khoán. Trái phiếu là chứng chỉ nợ mà công ty phát hành xác nhận chứng nhận nợ cho nhà đầu tư. Có nghĩa bạn cho doanh nghiệp vay tiền, bên phía doanh nghiệp sẽ phát hành xác nhận nợ và giấy đó gọi là trái phiếu.
Quỹ ETF trái phiếu là quỹ đầu tư mô phỏng và theo dõi một bộ trái phiếu nào đó. Ví dụ như quỹ trái phiếu doanh nghiệp, trái phiếu chính phủ hay trái phiếu ngân hàng. Nó sẽ tập hợp tất cả các trái phiếu của một ngành nào đó để định hình thị trường trái phiếu chung.
Quỹ ETF vàng
Quỹ ETF vàng là quỹ đầu tư mô phỏng lại giá của thị trường vàng vật chất hay vàng hợp đồng phái sinh. Giống như kiểu bạn đi mua vàng vật chất xong bạn lo lắng về việc an toàn thì mọi người có thể đầu tư vào quỹ ETF vàng, bạn chỉ cần bỏ tiền vào bên quỹ sẽ giúp mọi người quản lý và đầu tư sau đó lời hay không sẽ về chia lại lợi nhuận cho mọi người.
Quỹ ETF hàng hóa
Quỹ ETF hàng hóa là quỹ hoán đổi danh mục đầu tư mà sản phẩm đầu tư chủ yếu của quỹ này đó là các loại hàng hóa như vàng, bạc, dầu, bông, cacao, cà phê… Trong quỹ này sẽ có các quỹ EFT khác nữa, nhưng nổi bật nhất vẫn là hàng hóa còn các quỹ ETF hàng hóa khác lại không có quá nhiều.
Các quỹ ETF khác
- ETF phong cách: Được thiết kế để theo dõi phong cách đầu tư hoặc trọng tâm vốn hóa thị trường, chẳng hạn như giá trị vốn hóa lớn hoặc tăng trưởng vốn hóa nhỏ
- ETF thị trường nước ngoài: Được thiết kế để theo dõi các thị trường ngoài Hoa Kỳ, chẳng hạn như Chỉ số Nikkei của Nhật Bản hoặc chỉ số Hang Seng của Hồng Kông
- ETF nghịch đảo: Được thiết kế để kiếm lợi nhuận từ sự sụt giảm của thị trường cơ sở hoặc chỉ số
- ETF được quản lý tích cực: Được thiết kế để hoạt động tốt hơn một chỉ số, không giống như hầu hết các ETF, được thiết kế để theo dõi một chỉ số nhất định nào đó mà thôi.
- ETF đầu tư thay thế: Các cấu trúc sáng tạo, chẳng hạn như ETF cho phép các nhà đầu tư giao dịch biến động hoặc tiếp cận với một chiến lược đầu tư cụ thể, chẳng hạn như chuyển tiền hoặc ghi lệnh gọi vốn được bảo hiểm
- Kỳ phiếu giao dịch hối đoái (ETN): Về bản chất, chứng khoán nợ được hỗ trợ bởi mức độ tín nhiệm của ngân hàng phát hành, được tạo ra để cung cấp khả năng tiếp cận các thị trường kém thanh khoản; họ có thêm lợi ích là hầu như không phải trả thuế thu nhập vốn ngắn hạn
Phân biệt quỹ ETF với các quỹ khác
Nhiều người sẽ có nhiều nhầm lẫn, vậy nên mọi người cần phân biệt được quỹ ETF với các loại quỹ khác.
Quỹ ETF là quỹ đóng hay quỹ mở
Nhìn vào quỹ ETF thì ngay lập tức chúng ta sẽ nghĩ ngay đến việc nó có đặc điểm của quỹ mở lẫn quỹ đóng, nên không thể nói ETF là quỹ mở hay quỹ đóng được. Bởi quỹ này được hình thành bằng cách tiếp nhận những ưu điểm của quỹ mở và quỹ đóng, đặc biệt là khắc phục được những hạn chế của của 2 quỹ này.
Quỹ ETF minh bạch, an toàn và đặc biệt danh mục đầu tư đa dạng được phân loại rõ ràng từng ngành nghề và lĩnh vực dễ lựa chọn hơn cho nhà đầu tư.
| Tiêu chí | Quỹ mở | Quỹ đóng | Quỹ ETF |
| Tính thanh khoản | Tính thanh khoản cao hơn | Tính thanh khoản thấp hơn, được giao dịch như cổ phiếu niêm yết | Tính thanh khoản cao nhất. Bởi có thể giao dịch hoán đổi hoặc ở sở giao dịch chứng khoán |
| Tính linh hoạt về vốn | Nhà đầu tư được tự động rút hoặc thêm vốn vào quỹ sau thời điểm thành lập quỹ | Nhà đầu tư không được rút vốn hay thêm vốn sau thời điểm thành lập quỹ | Linh hoạt về vốn, hoán đổi các danh mục linh hoạt với công ty quản lý quỹ. |
| Khả năng mua bán và phân phối | Mua bán được thực hiện trực tiếp với quỹ và phân phối thông qua các ngân hàng, công ty quản lý quỹ, môi giới chứng khoán. | Được thực hiện qua nhà môi giới, và phân phối thông qua môi giới chứng khoán hoặc công ty quản lý quỹ | Giao dịch trên ngay trên sàn giao dịch chứng khoán, các nhà môi giới chứng khoán hoặc công ty quản lý quỹ. |
| Quy mô quỹ | Quy mô vốn thay đổi linh hoạt | Quy mô vốn ổn định cho đến ngày đáo hạn | Quỹ mô lớn, tuy nhiên danh mục không thay đổi |
So sánh quỹ ETF với quỹ tương hỗ
Quỹ tương hỗ được hiểu như là một mô hình đầu tư tập thể, số vốn của quỹ sẽ được huy động từ công chúng, sau đó quỹ mang số tiền đó đi mua cổ phiếu hay chứng khoán. Sau khi đầu tư có hiệu quả, có lợi nhuận sẽ chia lại cho người đã đầu tư tiền ban đầu vào quỹ.
So với quỹ ETF thì:
- Các quỹ ETF có mức phí thấp hơn các quỹ tương hỗ. Quỹ tương hỗ thường có mức giá quy định tương đối cao.
- Quỹ ETF có nhiều danh mục đầu tư hơn quỹ tương hỗ
- ETF cũng mang lại lợi thế về hiệu quả thuế cho các nhà đầu tư, dù rằng 2 quỹ này đều chịu thuế như nhau.
- Quỹ tương hỗ vẫn chiếm số lượng lớn trên thị trường hơn so với ETF
- Quỹ ETF linh hoạt về giá hơn, bởi nó được giao dịch trên sàn chứng khoán nên giá sẽ phụ thuộc vào thị trường còn quỹ tương hỗ thì không, ngay từ đầu bạn sẽ được quy định sẵn số tiền bỏ vào quỹ đó.
Quỹ ETF hoạt động như thế nào?
Trước khi biết mình có nên đầu tư vào quỹ ETF hay không thì mọi người cần phải biết được cách hoạt động của quỹ này như thế nào. Đâu tư mà ngay cả bản chất, cách hoạt động của quỹ cũng không nắm thì tốt nhất không nên chi tiền.
Cách hoạt động như sau:
- Nhà cung cấp quỹ sở hữu các tài sản cơ bản, thiết kế một quỹ để theo dõi hoạt động của họ và sau đó bán cổ phần trong quỹ đó cho các nhà đầu tư.
- Cổ đông sở hữu một phần của quỹ ETF, nhưng không sở hữu tài sản cơ bản trong quỹ.
- Những nhà đầu tư cào quỹ mặc dù vậy, các nhà đầu tư trong quỹ ETF theo dõi chỉ số chứng khoán có thể được trả cổ tức một lần hoặc tái đầu tư cho các cổ phiếu tạo nên chỉ số
Cơ chế hoạt động: Là dựa trên thị trường, chủ yếu là sở giao dịch chứng khoán để yết giá các danh mục cổ phiếu.
Phía bên nhà tạo lập quỹ sẽ kết nối với bên sở giao dịch chứng khoán, và sở giao dịch chứng khoán sẽ mua và bán chứng chỉ quỹ ETF từ phía nhà tạo lập đó.
Đối với nhà đầu tư: Họ có thể đầu tư vào quỹ ETF bằng 2 cách đó là giao dịch với sở giao dịch chứng khoán hoặc giao dịch với bên nhà tạo lập quỹ.
Có nên đầu tư vào quỹ ETF không?
Để có thể biết được có nên đầu tư hay không mọi người tìm hiểu về những ưu điểm cũng như hạn chế của quỹ ETF hiện nay.
Ưu điểm của quỹ ETF
Chi phí thấp – Các quỹ ETF được quản lý thụ động (các nhà quản lý thường chỉ giao dịch cổ phiếu để phản ánh các tiêu chuẩn cơ bản) có thể có chi phí hàng năm thấp hơn các quỹ được quản lý tích cực.
Giao dịch linh hoạt– Bạn không cần chờ thời gian đúng quy định mới được bán chứng chỉ quỹ mà mọi người hoàn toàn có thể giao dịch theo thị trường, giao dịch cả ngày theo phiên giao dịch của SGDCK.
Giá rẻ – Bạn có thể đầu tư vào quỹ với mức giá rẻ bằng cách chọn các chỉ số có mức thấp. Và quỹ không yêu cầu mức đầu tư tối thiểu như các quỹ khác, nó khá linh hoạt như việc mua cổ phiếu vậy.
Danh mục đầu tư đa dạng – Quỹ ETF hiện nay có nhiều quỹ khác nhau, nó đa dạng theo lĩnh vực, theo phong cách đầu tư dường như góp mặt trên tất cả các loại tài sản đầu tư. Vậy nên danh mục đầu tư của bạn được đa dạng hóa, giúp cho nhà đầu tư có nhiều sự lựa chọn hơn, như vậy sẽ hạn chế được nhiều rủi ro lớn nhất cho mình.
Bán không và mua ký quỹ – Đầu tư quỹ nhưng có thể bán khống, có thể mua ở dạng ký quỹ từ sàn giao dịch thì đúng là một trong những ưu điểm lớn của hình thức đầu tư này. Vậy nên mọi người linh hoạt đầu tư dù có vốn ít.
Lợi ích về thuế – thuế thu nhập vốn đối với ETF chỉ phát sinh khi nhà đầu tư bán ETF, trong khi các quỹ tương hỗ chuyển thuế thu nhập vốn cho các nhà đầu tư trong suốt thời gian đầu tư. Nói tóm lại, ETF có mức tăng vốn thấp hơn và chúng chỉ được thanh toán khi bán ETF.
Đầu tư quỹ ETF có rủi ro không?
Không thể nào không có rủi ro, bởi đây là thị trường linh hoạt, đầu tư dựa trên mô phỏng thị trường của các tài sản giao dịch như chứng khoán, vàng, hàng hóa… Và tất cả các tài sản này luôn biến động nhanh trong mỗi phiên giao dịch. Vậy nên mọi người hoàn toàn có thể chịu rủi ro từ chính từ thị trường đó.
Rủi ro thứ hai, có thể đến từ chính nhà môi giới giao dịch, bạn sẽ mua chứng chỉ quỹ ETF qua các sàn môi giới giao dịch vậy nên bạn hoàn toàn có thể gặp phải nhà những nhà môi giới không uy tín, bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Tính thanh khoản của ETF không phải hoàn toàn quá cao, bởi nó là đầu tư dựa trên mô phỏng các chỉ số không mang tính sở hữu, không có một nhà phát hành cụ thể nào cả, dựa vào hoàn vào thị trường nên thị trường giảm dù không nhiều vẫn gây nên những rủi ro lớn.
Đối với đầu tư quỹ thì không có nhiều quyền lợi như như mua hàng hóa, chứng khoán trực tiếp chính bản thân mình sở hữu và giao dịch. Ở đây bạn chỉ nghe nhưng báo cáo thông qua quỹ mỗi ngày, không nắm rõ mọi thông tin đầu tư của họ.
Làm thế nào đầu tư vào quỹ ETF tại Việt Nam
Nên đầu tư quỹ ETF Việt Nam hay ETF nước ngoài
Quỹ ETF Việt Nam và nước ngoài khác nhau ở điểm là:
- Quỹ Việt Nam thì tập trung mô phỏng các chỉ số chứng khoán, hàng hóa của Việt Nam
- Quỹ nước ngoài thì tập trung mô phỏng các chỉ số chứng khoán nước ngoài
Nếu bạn lựa chọn quỹ đầu tư nào cũng có điểm lợi cho mình, nếu là một nhà đầu tư chưa am hiểu về quỹ đầu tư, lần đầu tham gia thì chúng tôi khuyên mọi người nên chọn quỹ Việt Nam bởi:
- Được pháp luật bảo về về mặt pháp lý
- Số vồn đầu tư ít
- Dễ dàng theo dõi thị trường
- Tìm hiểu về công ty quản lý quỹ dễ dàng, tránh được vấn đề các công ty quỹ lừa đảo
Đối với thị trường chứng khoán nước ngoài tuy lợi nhuận nhiều nhưng bạn cũng phải bỏ ra số tiền nhiều, kèm theo đó khó có thể tìm được công ty quỹ cũng như sàn giao dịch ETF an toàn và uy tín. Chưa kể những ràng buộc về ngôn ngữ, về trao đổi thông tin.
Đầu tư quỹ ETF cần bao nhiêu tiền
Với quỹ ETF thì mọi người sẽ tùy vào loại quỹ mình mua là như thế nào sau đó mới biết được giá tiền. Thường thì không cần đầu tư quá nhiều bởi các quỹ có hỗ trợ ký quỹ đầu tư. Việc bạn đầu tư bao nhiêu còn tùy thuộc vào thị trường, giá cả niêm yết trên sàn chứng khoán như thế nào mới có thể quyết định được.
Ví dụ: bạn mua quỹ ETF cổ phiếu mô phỏng chỉ số VN30 hay chỉ số chứng khoán SP500 của nước ngoài thì sẽ khác. Như vậy số tiền đầu tư tùy vào số lô bạn giao dịch được quy định như thế nào.
Ví dụ: đầu tư Quỹ ETF VFMVN30 – E1VFVN30 thì giá sẽ tuân thủ theo giá niêm yết trên sàn giao dịch với mã VN30 giá là 24.000 VNĐ và 1 lô ETF = 100 000 chứng chỉ quỹ ETF => Số tiền để bạn mua 1 lô là 24.000đ x 100.000 = 2.400.000.000 => Bên công ty quỹ sẽ bán lại cho mọi người để phân bổ số lượng chứng chỉ quỹ đó cho nhà đầu tư Có nghĩa là bạn mua bao nhiêu chứng chỉ quỹ sẽ tương đương với bao nhiêu tiền đó.
Cách mua chứng chỉ quỹ ETF Việt Nam
Ở Việt Nam bạn có thể quan tâm đến các chứng chỉ quỹ ETF nổi bật sau đây:
- Quỹ FTSE Vietnam Index ETF
- Quỹ VanEck Vectors Vietnam ETF
- Quỹ iShare MSCI Frontier 100 ETF
- Quỹ ETF VFMSN30
- Quỹ ETF VFMVN Diamond
- Quỹ SSIAM ETF
- …
Để đầu tư vào các quỹ này thì mọi người có 2 sự lựa chọn để mua chứng chỉ quỹ ETF
Cách 1: Mua chứng chỉ quỹ qua các công ty quỹ
Bạn có thể liên hệ trực tiếp đến quỹ của mình đầu tư, các quỹ đầu tư này có các kênh hỗ trợ khách hàng khi có nhu cầu mua chứng chỉ quỹ. Họ sẽ hướng dẫn và làm thủ tục mua bán chứng chỉ quỹ ETF cho mọi người một cách nhanh chóng và đơn giản nhất.
Cách 2: Mua chứng chỉ quỹ trên các sàn chứng khoán Việt Nam
Hoặc mọi người có thể liên hệ đến các công ty chứng khoán, họ là môi giới sàn chứng khoán của sở giao dịch chứng khoán Hose và HNX. Vậy nên khi có nhu cầu mọi người sẽ được tư vấn để có thểại nhanh chóng. Thường thì khi mua chứng chỉ quỹ, bên quỹ sẽ liên hệ và mở tài khoản tại các công ty môi giới – đại lý phân phối chứng chỉ quỹ . Sau đó các đại lý này sẽ mở tài khoản cho mọi người vào giao dịch chứng chỉ quỹ online thông qua tài khoản giao dịch chứng khoán của mình.
Cách mua chứng chỉ quỹ ETF nước ngoài tại Việt Nam
Đối với bạn nào muốn mua chứng chỉ quỹ ETF của nước ngoài thì hiện nay khá khó trong việc tìm được nhà môi giới chứng chỉ quỹ an toàn. Bởi các công ty quỹ sẽ tập trung vào khách hàng trong nước để đảm bảo về mặt pháp lý tốt hơn. Tuy nhiên, đối với nhà đầu tư quốc tế mọi người có thể tìm và liên hệ các sàn giao dịch chứng khoán trực tuyến, đảm bảo sàn có giao dịch quỹ ETF thì mới có thể mua được.
Dưới đây là danh các quỹ ETF nước ngoài lớn nhất:
- iShares Core S&P 500 ETF
- Vanguard Total Stock Market ETF
- Vanguard S&P 500 ETF
- Invesco QQQ
- iShares Core U.S. Aggregate Bond ETF
- SPDR Gold Trust
- Vanguard FTSE Developed Markets ETF
- iShares Core MSCI EAFE ETF
- Vanguard Total Bond Market ETF
Khi mua chứng chỉ quỹ nước ngoài thì mọi người chỉ được mua ở dạng trực tuyến, mở tài khoản giao dịch trực tuyến thông qua các sàn giao dịch Forex nước ngoài. Tuy nhiên, hãy cẩn trọng khi lựa chọn sàn, bởi việc chọn sai sàn có rất nhiều rủi ro cho nhà đầu tư Việt Nam.
Trên đây là những thông tin cơ bản giúp bạn hiểu rõ hơn về quỹ ETF là gì, hy vọng qua đây giúp mọi người nắm rõ cách thức đầu tư vào sàn phẩm này. Việc đầu tư quỹ ETF mang lại lợi nhuận không quá cao, nhưng không đồng nghĩ là nó an toàn mà vẫn ẩn chứa nhiều rủi ro, nên bản thân nhà đầu tư nên tìm hiểu rõ hơn về thông tin các quỹ mình có kế hoạch đầu tư dài hạn.